78 info_steel Afgiftekantoor Brussel X - P910504 - Driemaandelijks - nummer 78 - 7-8-9 / 2024 Bureau de dépôt Bruxelles X - P910504 - Trimestriel - numéro 78 - 7-8-9 / 2024
Discover Magnor and Magart on magnor-magart-nlmk.eu COATED FOR LIFE Stronger, lighter, longer durability… MAGNOR, it’s all about more. For galvanized steels, Magnor offers superior corrosion protection compared to traditional zinc coatings. The addition of Magnesium and Aluminium improves durability and cost-effectiveness. Applications: scaffolding, shelving, building structural parts, modular construction, silos, solar panel supports, motorway, safety barriers, chicken farm equipment… For prepainted steels, Magart is the ultimate art of protection. Because what’s beautiful should last forever. COATED FOR STYLE With a layer of Zinc Magnesium, Magart provides excellent resistance to corrosion and offers a high formability and an excellent surface for paint adhesion. Applications: Roofing, siding, flat profile, sandwich panel, garage door and many more.
editoriaal_éditorial Beste lezers, Nu de zomervakantie weer achter ons ligt, zijn de batterijen helemaal opgeladen voor een goed gevuld laatste trimester: projectbezoeken, dossiers en jury van de staalbouwwedstrijd, digitale communicatie, ... Ook het cursusaanbod is goed gevuld: elke week staan minstens twee lesdagen in onze agenda, en zelfs het programma voor de eerste maanden van 2025 krijgt vorm. Onder impuls van onze voorzitter, proberen we systematisch al onze communicatie-acties onder de loep te nemen. In de komende maanden zal u onze digitale newsletters zeker zien evolueren. We hopen daarmee gerichter, en dus voor de lezers efficiënter, te communiceren. We toetsen die aanpak af met het Orientatiecomité, de vertegenwoordigers van de Permanent- en Gold-members. Maar heeft u zelf feedback, dan is die ook rechtstreeks bij mij van harte welkom. Al voor de 78ste keer heeft u in het vertrouwde format ons info_steel-magazine in handen. Met opnieuw een pallet aan mooie artikels. En bij deze wil ik graag de adverteerders, uit deze maar ook uit vorige edities, hartelijk danken. Zonder deze advertenties zou het gratis verspreiden van elke keer weer zo’n 2500 exemplaren eenvoudigweg onmogelijk zijn. Misschien ook een idee voor uw bedrijf om zo extra in de kijker te lopen? Ik wens u veel kijk- en leesplezier. Koen Michielsen info-steel 78 – 7-8-9/2024 Driemaandelijks blad voor architectuur en bouwtechnieken, uitgegeven door Infosteel (België en Luxemburg) _Revue trimestrielle d’architecture et de génie civil publiée par Infosteel (Belgique et Luxembourg). Verantwoordelijke Uitgever_Editeur Responsable : Koen Michielsen, General Manager Infosteel vzw_Infosteel asbl Z.1 Researchpark 110, BE-1731 Zellik t: +32-2-509 15 01 info@infosteel.be - www.infosteel.be BTW-TVA: BE 0406 763 362 Redactie_Rédaction : Jos Segaert, Philippe Selke - Joaquim Dupont - Tim Janssens (Palindroom), Koen Michielsen & Jo Van den Borre Vertaling_Traduction : ElaN Languages,Heusden-Zolder / Palindroom, Hasselt Infosteel, Zellik Coördinatie & Opmaak_Coordination & Mise en page : Jo Van den Borre, Infosteel Advertenties_Publicité : benedicte.vanparys@infosteel.be - t: +32-2-509 15 05 Verspreiding_Diffusion : Gratis voor leden van Infosteel vzw _Gratuit pour les membres d’Infosteel asbl Oplage_Tirage: 2.400 exemplaren_exemplaires Verkoop per stuk_Vente au numéro € 15 / nummer_numéro (iBTW - TVAc) Lid worden_Affiliation : benedicte.vanparys@infosteel.be Copyright 2024 by Infosteel Alleen de auteurs zijn verantwoordelijk voor de artikels. De auteur gaat akkoord met publicatie van de toegezonden documenten. Alle rechten voorbehouden, die van vertaling en bewerking inbegrepen._Les articles publiés n’engagent que la responsabilité de leurs auteurs. Les documents reçus impliquent l’accord de l’auteur pour libre publication. Tous droits de reproduction, traduction et adaptation réservés. ISSN 2032-281X Chers lecteurs, chères lectrices, Maintenant que les vacances d’été sont de nouveau derrière nous, les batteries sont chargées à bloc pour un dernier trimestre bien rempli : visites de projets, dossiers et jury du concours construction acier, communication digitale, .... La programmation des cours est également bien remplie : au moins deux journées d’enseignement sont prévues chaque semaine, et même le programme des premiers mois de 2025 se concrétise. Sous l’impulsion de notre président, nous essayons de revoir systématiquement toutes nos actions de communication. Dans les mois à venir, vous verrez certainement nos newsletters numériques évoluer. Nous espérons ainsi communiquer de manière plus ciblée, et donc plus efficace pour les lecteurs. Nous allons tester cette approche avec le Comité d’orientation, les représentants des membres Permanents et les membres Gold. Mais si vous avez des retours d’expérience, ils sont également les bienvenus, directement auprès de moi. Pour la 78e fois déjà, vous tenez entre vos mains dans son format habituel notre magazine info_steel. Avec une fois de plus une palette d’excellents articles. Je voudrais profiter de l’occasion pour remercier les annonceurs de cette édition et des éditions précédentes. Sans eux, la distribution gratuite de quelque 2500 exemplaires serait tout simplement impossible. Peut-être est-ce aussi une idée pour votre entreprise d’obtenir une exposition supplémentaire de cette manière ? Je vous souhaite beaucoup de plaisir à feuilleter et à lire ce numéro. Koen Michielsen cover_couverture Brunfauttoren_Tour Brunfaut, Molenbeek Dessin : A229 & Atelier Dethier Architecture Artikel op pagina 18_Article en page 18 1
inhoud_sommaire CO2-prestatieladder L’échelle de performance CO2 4 Uitbreiding voormalig Palace Hotel Extension de l’ancien Palace Hotel 6 Luxemburgs paviljoen voor de wereldtentoonstelling van Osaka 2025 Pavillon luxembourgeois pour l’exposition universelle Osaka 2025 8 Niet uitgevoerd, maar wel inspirerend Un projet non réalisé, mais néanmoins inspirant 12 ACIER.STAHL.STEEL 1964 ACIER.STAHL.STEEL 1964 16 Mix van staal en hout voor eigentijdse renovatie Association acier-bois pour rénovation dans l’air du temps 18 Fraaie knipoog naar industrieel verleden Un joli clin d’œil au passé industriel 24 Coöperatief project met stalen signatuur Un projet coopératif signé en acier 32 Tussen historische grandeur en hedendaagse charme Entre splendeur historique et charme contemporain 38 Eerste Belgische verkeersbrug uit weervast staal Premier pont routier belge en acier auto-patinable 44 Staal draagt bij aan modernisering van rechtspraak in Namen À Namur, l’acier contribue à moderniser la justice 52 Entrepot Oostende: erfgoed wordt landmark Entrepôt à Ostende : le patrimoine en guise de repère 58 Leden Membres 64 2
T +31 (0)71-5418923 E info@dutchengineering.nl W dutchengineering.nl Staalplaatbetonvloeren Onderdeel van uitdagingen Ontwerpprogramma op onze website www.dutchengineering.nl 66629_DEN_advertentie_105x141.indd 1 08-12-14 Structural basics covers the design and analysis of steel structures for buildings according to EN 1990 (Eurocode 0), EN 1991 (Eurocode 1) and EN 1993 (Eurocode 3). In the book special attention was paid to the illustrations. In addition, each chapter contains a number of fully detailed (calculation) examples. This makes Structural basics e ective as a textbook for students and as a reference guide to the Eurocodes 0, 1 and 3 for practising structural engineers. Hard cover, 272 pages, 23 x 25 cm, English www.infosteel.be/structural-basics Staal-beton verbindingen Structural basics H.H. Snijder H.M.G.M. Steenbergen Analysis and design of steel structures for buildings according to Eurocode 0, 1 and 3 blicaties-BMS-ECCS.indd 4 07/02/2024 15:03:30
up-to-date_mise à jour Ook in België neemt de CO2-prestatieladder hoge vlucht In Nederland is de CO2-prestatieladder al helemaal ingeburgerd in (meestal publieke) aanbestedingen. Het systeem moedigt bedrijven aan om te investeren in het verminderen van hun carbon footprint. En het is in die zin zeker een goede opstap om te kunnen inspelen op striktere eisen op het niveau van projecten die ook, stap na stap, intrede doen bij bouwprojecten (met 2027 als belangrijk ijkpunt, met de invoering van de hernieuwde EPBD-richtlijn). Belgische overheden gaan overstag Met deze ervaringen uit Nederland, en gefinetuned door een reeks proefprojecten in België, neemt de CO2-prestatieladder nu ook een vliegende start in België. Goed om te noteren is dat BENOR het Belgische secretariaat op zich heeft genomen; daarmee is er ook de zekerheid dat de specifieke Belgische bouwcontext geïntegreerd is in de Belgische CO2-prestatieladder. De voorbije weken verklaarde de ene na de andere aanbestedende overheid (op LinkedIn) om effectief aan de slag te gaan met de CO2-prestatieladder: Vlaamse Overheid – Departement Mobiliteit en Openbare Werken, Mobiwall, De Vlaamse Waterweg, De Werkvennootschap, Infrabel, ... 5 voor 12 Bent u als bedrijf nog niet vertrouwd met de CO2-prestatieladder (bijvoorbeeld omdat u niet actief bent in Nederland), maar werkt u wel in het domein van de publieke infrastructuurwerken? Dan lijkt het 5 voor 12 om u te informeren als u wil vermijden dat uw mededingers die wel actief zijn in Nederland u te snel af zijn bij de komende aanbestedingen. L’échelle de performance CO2 prend son envol en Belgique également Aux Pays-Bas, l’échelle de performance CO2 est déjà bien établie dans les appels d’offres (principalement publics). Le système incite les entreprises à investir dans la réduction de leur empreinte carbone. En ce sens, il s’agit certainement d’un bon tremplin pour répondre aux exigences plus strictes au niveau des projets, qui font également leur entrée progressivement dans les projets de construction (avec 2027 comme point de référence important, avec l’introduction de la directive EPBD renouvelée). Les pouvoirs publics belges prennent le virage Grâce à l’expérience acquise aux Pays-Bas et à une série de projets pilotes menés en Belgique, l’échelle de performance en matière de CO2 prend également son envol en Belgique. Il est bon de noter que BENOR a pris en charge le secrétariat belge, ce qui garantit également que le contexte spécifique de la construction en Belgique est intégré dans l’échelle de performance CO2 belge. Ces dernières semaines, les pouvoirs adjudicateurs ont déclaré les uns après les autres (sur LinkedIn) qu’ils commençaient effectivement à travailler avec l’échelle de performance CO2: Vlaamse Overheid – Departement Mobiliteit en Openbare Werken, Mobiwall, De Vlaamse Waterweg, De Werkvennootschap, Infrabel, ... 5 pour 12 En tant qu’entreprise, vous ne connaissez pas encore l’échelle de performance CO2 (par exemple parce que vous n’êtes pas actif aux Pays-Bas), mais vous travaillez dans le domaine des travaux d’infrastructure publics? Dans ce cas, il semble pertinent de vous informer si vous voulez éviter que vos concurrents actifs aux Pays-Bas ne vous battent à plate couture lors des prochains appels d’offres. Tekst_Texte : Koen Michielsen Beeld_Image : www.co2-prestatieladder.be 4 5 4 3 2 1 Eigen organisatie op orde _Entreprise en ordre = Niveau certificering _Niveau de certification Binnen eigen sector continu verbeteren + invloed uitoefenen buiten eigen keten Amélioration continue au sein de l’entreprise + influence en dehors de l’entreprise
werf_chantier Uitbreiding voormalig Palace Hotel Het voormalige Palace Hotel, nu DoubleTree by Hilton – Brussels City, aan het Rogierplein in hartje Brussel is vandaag een veel bezocht businesshotel door zowel zakenlui als toeristen. Het iconische hotel uit 1908-1909 in geometriserende art-nouveaustijl is een ontwerp van de architecten Antoine Pompe en Adhèmar Lener. De Zweedse hotelgroep Pandox AB investeerde in een grote uitbreiding waarbij de capaciteit stijgt van 354 naar 505 volledige gerenoveerde kamers en die resulteert in een hotel met unieke kenmerken, zoals o.a. twee balzalen, 16 vergaderzalen, grote foyer en grote ontvangstruimten, een hangende tuin bereikbaar via buitenlift en een bar en restaurant met prachtig uitzicht op de Kruidtuin. Een centraal atrium met bovenlicht zal het oude en nieuwe gebouw met elkaar verbinden. Extension de l’ancien Palace Hotel L’ancien Palace Hotel, à présent DoubleTree by Hilton – Brussels City, situé sur la place Rogier au cœur de Bruxelles, est aujourd’hui un hôtel d’affaires très fréquenté, tant par les professionnels que par les touristes. L’hôtel emblématique de 1908-1909, de style Art nouveau géométrisé, a été conçu par les architectes Antoine Pompe et Adhèmar Lener. Le groupe hôtelier suédois Pandox AB a investi dans un agrandissement majeur qui fait passer la capacité de 354 à 505 chambres entièrement rénovées et donne naissance à un hôtel aux caractéristiques uniques, notamment deux salles de bal, 16 salles de réunion, un grand foyer et des grands espaces de réception, un jardin suspendu accessible par un ascenseur extérieur, ainsi qu’un bar et un restaurant offrant une vue imprenable sur le jardin botanique, parmi d’autres. Un atrium central éclairé par le haut reliera l’ancien et le nouveau bâtiment. Rogierplein – Bolwerklaan / Place Rogier – Avenue du Boulevard, Sint-Joost-ten-Node (Brussel) / Saint-Josse-ten-Noode (Bruxelles) Plaats_Localisation Pandox AB / DoubleTree by Hilton Brussels City Opdrachtgever_Maître d’ouvrage TM – Onsite Studio, Milaan (IT) & Piovenefabi, Milaan (IT) & Bureau Bouwtechniek, Antwerpen Architect_Architecte UTIL, Schaarbeek Studiebureau stabiliteit_Bureau d’études stabilité Denys - Socatra Hoofdaannemer_Entrepreneur général AVM Montage, Bree Staalbouwer_Constructeur métallique Foto’s_Photos : Sarah Blee voor Bureau Bouwtechniek Renderings_Rendus : Onsite Studio – Piovenefabi 6
Architecturale continuïteit De uitbreiding komt op een perceel dat al decennialang braak ligt en waar een metrolijn onderdoor loopt. Eindelijk wordt één van de belangrijkste stedelijke littekens in Brussel aangepakt. Voor het ontwerp van de uitbreiding werd in 2018 uit 72 ingediende projecten, waaronder deze van Atelier Kempe Thill, Tony Fretton Architects, PaNDa (architectesassoc.) Neutelings Riedijk,.. gekozen voor het ontwerp van de Milanese bureau’s Onsite Studio en Piovenefabi, in een samenwerkingsverband met het Antwerpse Bureau Bouwtechniek. De architecten wilden het bijzondere karakter van het oorspronkelijke gebouw respecteren en tegelijkertijd de continuïteit ervan waarborgen door middel van een nauwgezette herinterpretatie en een nieuwe gevel met een opvallende stedelijke uitstraling. Met de bow-windows in de gevel van de uitbreiding wordt een knipoog gemaakt naar de 19e-eeuwse Brusselse architectuur. Technisch huzarenstukje De bouw boven de metrolijn zorgt voor verschillende complexe structurele vraagstukken. De metrotunnel verhindert een doorlopende fundering, waardoor 2/3 van het gebouw via een staalconstructie uitkraagt boven de gelijkvloers verdieping. Om de grote zaal op het gelijkvloers daarenboven kolomvrij te maken werd een stalen mega-vakwerkspant over 4 verdiepingen geplaatst waaraan in uitkraging de draagstructuur van de kamers en de gangen van het hotel, werd gehangen. Om de massieve uitstraling en materialiteit van de gevel te combineren met het fragiele evenwicht van de primaire staalstructuur, zijn inherente eigenschappen (thermische uitzetting, differentiële zetting, etc.) en de beperkte funderingsmogelijkheden, was een doorgedreven gevelstudie geen overbodige luxe. De uitbreiding zal voldoen aan de strenge en veeleisende duurzaamheidscriteria van de internationale BREAAM-certificering. De opening is gepland voor begin 2026. Continuité architecturale L’extension est réalisée sur un terrain en friche depuis des décennies, sous lequel passait une ligne de métro. L’une des plus importantes cicatrices urbaines de Bruxelles est enfin prise en compte. Pour la conception de l’extension a été choisi, parmi les 72 projets soumis en 2018, dont ceux de l’Atelier Kempe Thill, Tony Fretton Architects, PaNDa (architectesassoc.) Neutelings Riedijk,.... pour le projet par les cabinets milanaises Onsite Studio et Piovenefabi, en partenariat avec le cabinet anversois Bureau Bouwtechniek. Les architectes ont voulu respecter le caractère particulier du bâtiment d’origine tout en assurant sa continuité grâce à une réinterprétation minutieuse et à une nouvelle façade à l’aspect urbain saisissant. Les bow-windows de la façade de l’extension sont un clin d’œil à l’architecture bruxelloise du XIXe siècle. Prouesse technique La construction au-dessus de la ligne de métro soulève plusieurs questions structurelles complexes. Le tunnel du métro ne permettant pas de réaliser des fondations continues, les 2/3 du bâtiment sont en porte-à-faux par rapport au rez-de-chaussée grâce à une structure métallique. En outre, pour que le grand hall du rez-de-chaussée soit dépourvu de colonnes, une méga-poutre métallique d’une hauteur de 4 étages a été placée, à partir de laquelle la structure porteuse des chambres et des couloirs de l’hôtel a été suspendue en porte-à-faux. Pour combiner l’aspect massif et la matérialité de la façade avec l’équilibre fragile de la structure primaire en acier, ses propriétés inhérentes (dilatation thermique, tassement différentiel, etc.) et les possibilités limitées de fondation, une étude approfondie de la façade n’était pas un luxe. L’extension répondra aux critères de durabilité stricts et exigeants de la certification internationale BREAAM. Son ouverture est prévue pour le début de l’année 2026. 7
werf_chantier Luxemburgs paviljoen voor de wereldtentoonstelling van Osaka 2025 De Expo 2025 Osaka vindt plaats van 13 april tot 13 oktober 2025 op het kunstmatige eiland Yumeshima, aan de waterkant van Osaka, en heeft als thema ‘De maatschappij van de toekomst ontwerpen, ons leven van morgen verbeelden’. Zo’n 160 landen en regio’s en 9 internationale organisaties worden verwacht. Doki Doki Het thema van het Luxemburgse paviljoen is ‘Doki Doki - De Luxemburgse hartslag’. In Japan is ‘Doki Doki’ de uitdrukking voor het geluid van een hart dat klopt van opwinding en vreugdevolle verwachting, sensaties die bezoekers te wachten staan als ze het paviljoen verkennen. Het paviljoen is ontworpen door het Luxemburgse architectenbureau STDM architectes urbanistes in samenwerking met het Japanse bureau MIKAN GUMI. Het welzijn en de kwaliteit van de bezoekerservaring staan centraal in het ontwerp van Pavillon luxembourgeois pour l’exposition universelle Osaka 2025 Programmée du 13 avril au 13 octobre 2025, l’exposition universelle Expo 2025 Osaka se tiendra sur l’île artificielle de Yumeshima, située sur le front de mer d’Osaka et aura pour thème ‘Concevoir la société du futur, imaginer notre vie de demain’. Quelques 160 pays et régions et 9 organisations internationales sont attendues Doki Doki Le thème choisi pour le pavillon luxembourgeois est ‘Doki Doki – The Luxembourg Heartbeat’. Au Japon, ‘Doki Doki’ est l’expression pour le son d’un cœur qui bat avec excitation et une anticipation joyeuse, des sensations qui attendent les visiteurs lors de la découverte du pavillon. Ce pavillon est conçu par le cabinet d’architecture luxembourgeois STDM architectes urbanistes en partenariat avec le bureau japonais MIKAN GUMI. Le bien-être et la qualité de l’expérience des visiteurs est au cœur de la conception du pavilYumeshima, Osaka, Kansai (JP) Plaats_Localisation Groupement d’intérêt économique (GIE) Luxembourg@Expo2025Osaka (Le gouvernement luxembourgeois) Opdrachtgever_Maître d’ouvrage STDM architectes urbanistes, Luxembourg en partenariat avec MIKAN GUMI (JP) Architect_Architecte Ney & Partners Studiebureau stabiliteit_Bureau d’études stabilité +IMPAKT Circulaire strategie_Stratégie circulaire jangled nerves, Stuttgart (DE) Scenografie_Scénographie Naito House Co, Yamanashi (JP) Hoofdaannemer_Entrepreneur général Renderings_Rendus : STDM architectes urbanistes Werfbeelden_Images chantier : Copyright : @ DS I Luxembourg Pavilion Expo 2025 Osaka 8
het paviljoen. Net als in de karakteristieke landschappen van Luxemburg is de weg door het paviljoen er een van ontdekking. Er is veel vegetatie aanwezig. Ontworpen voor demontage De ontwerpers concentreerden zich voornamelijk op vier belangrijke componenten om het verbruik van grondstoffen en energie voor dit tijdelijke gebruik te rechtvaardigen: betonnen megablokken als belangrijkste elementen in de funderingen; stijve stalen frames die met elkaar verbonden zijn; een gespannen membraandak dat het ‘Reduce’-principe van de circulaire economie perfect illustreert; en een stalen draagstructuur voor de tentoonstellingsruimtes. De dragende structuur van de expositieruimtes is ontworpen om zo licht mogelijk te zijn en tegelijkertijd te voldoen aan de zeer strenge seismische voorschriften van Japan. Bovendien moeten de stalen structuren bestand zijn tegen de extreme krachten die tijdens moessons of orkanen op het membraan inwerken. Het membraan, dat de verschillende tentoonstellingsruimten volledig overdekt, is nauw verbonden met de gehele dragende structuur. De dragende structuur van de expositieruimtes is zeer licht en gebaseerd op dunne, lichte, hoogwaardige stalen profielen die in Japan zijn geproduceerd en dagelijks door de bouwer worden gebruikt. De profielen zijn mechanisch verbonden om het zorgvuldig demonteren en het recupereren ervan te vergemakkelijken. De metalen profielen van de vloeren, buitenmuren en daken van de tentoonstellingsruimten zijn ontworpen op standaardlengtes, zodat ze opnieuw kunnen worden gebruikt. Bijgevolg kunnen dus loten van identieke secties en lengtes worden aangeboden voor tweedehandsverkoop, wanneer het paviljoen wordt ontmanteld. Dit Luxemburgse paviljoen zal een bescheiden, coherente en pragmatische demonstratie zijn van het scala aan mogelijkheden dat kan worden bereikt door de principes van de circulaire economie toe te passen om de kwaliteit van leven en de menselijke ervaring te verbeteren. lon. Comme dans les paysages caractéristiques du territoire luxembourgeois le cheminement au travers du pavillon est fait de découvertes. La végétation y est très présente. Conçu pour le démontage Les concepteurs se sont concentrés en priorité sur quatre composants majeurs pour justifier la consommation de ressources et d’énergies pour cette utilisation temporaire: des mégablocs en béton en tant qu’éléments principaux dans les fondations ; de cadres en acier rigides reliés entre eux ; un toit en membrane tendu illustre parfaitement le principe de « Réduire » de l’économie circulaire ; et une structure porteuse en acier des zones d’exposition. La structure porteuse des volumes d’exposition est conçue pour être aussi légère que possible tout en respectant les règles très strictes en matière séismique au Japon. Par ailleurs les structures métalliques doivent résister à des forces extrêmes qui agissent sur la membrane lors de moussons ou en cas d’ouragans. La membrane qui couvre entièrement les différents volumes d’exposition est intimement liée à l’ensemble de la structure porteuse. La structure en elle-même est basée sur des profilés d’acier très performants, produits au Japon et utilisés au quotidien par le constructeur du Pavillon luxembourgeois. Les éléments sont assemblés mécaniquement afin de faciliter le démontage soigné et la récupération des composants. Les profilés métalliques des sols, des murs extérieurs et des toits des espaces d’exposition sont prévus en conservant des longueurs standard permettant leur réutilisation. Par conséquent, lors du démontage du pavillon, des lots de sections et longueurs identiques pourront être proposés en seconde main. Ce pavillon luxembourgeois sera un manifeste modeste, cohérent et pragmatique des champs des possibles atteignables dans le cadre de l’application des principes de l’économie circulaire au service de la qualité de vie et de l’expérience humaine. 9
10 Staalbouwwedstrijd Concours Construction Acier 2024* BELUX Meld je project(en) nu aan! / Introduisez vos projets dès à présent ! deelnemers - participants 2022 Neem deel met uw projecten gaande van mega.prestige, super.groot, extreem.technisch, uiterst.efficient of gewoon sober.klein Industriebouw, showrooms, prestigeprojecten, luifels, renovatie, trappen, kunstprojecten internationaal, woningbouw, balustrades, mobiliteit, utiliteitsbouw, musea, gevels,... *(Afgewerkt tussen juni 2021 en juni 2024) Participez avec tous vos projets qu’ils soient méga.prestigieux, super.grands, extrêmement.techniques, terriblemen.efficaces ou tout simplement petits.sobres Immeubles de bureaux, showrooms, projets de prestige, auvents, escaliers, projets internationaux, bâtiments résidentiels, musées, centres sportifs, projets d’art, rénovation, façades… *(Réalisés entre juin 2021 et juni 2024) www.infosteel.be/staalbouwwedstrijd www.infosteel.be/concours-construction-acier
La décarbonation est l’aspect le plus important de la stratégie à long terme d’ArcelorMittal. Decarbonisatie is het belangrijkste aspect van de langetermijnstrategie van ArcelorMittal. 100% groene stroom Jusqu’à 100% ferraille recyclée Tot 100% gerecycleerd schroot 100% électricité verte XCarb® Scan for more information © Shutterstock XCarb® réunit tous les produits et activités de fabrication d’acier d’ArcelorMittal à faibles émissions de carbone ou neutres en carbone. L’un des premiers produits mis sur le marché est XCarb® de sources recyclées et renouvelables. Pour le produire, ArcelorMittal utilise jusqu’à 100% d’acier recyclé et toute l’énergie utilisée pour transformer la ferraille provient de sources 100% renouvelables, telles que le solaire ou l’éolien, ce qui donne à nos produits finis en acier une empreinte CO2 aussi faible que 333 kg de CO2 par tonne d’acier fini quand la production se fait à partir de 100% de ferraille. Nos faibles émissions de CO2 sont certifiées en externe et les premières déclarations environnementales de produit sont déjà disponibles. XCarb® verenigt alle koolstofarme en koolstofneutrale staalproductieproducten en -activiteiten van ArcelorMittal. Een van de eerste producten die gelanceerd worden is XCarb® gerecycleerd en hernieuwbaar geproduceerd. Voor de productie ervan gebruikt ArcelorMittal tot 100% gerecycleerd staal en alle energie die wordt gebruikt om het schroot om te zetten, is afkomstig van 100% hernieuwbare bronnen, zoals zonne- of windenergie, waardoor onze afgewerkte staalproducten een CO2-voetafdruk hebben van slechts 333 kg CO2 per ton afgewerkt staal wanneer ze worden geproduceerd uit 100% schroot. Onze lage CO2-uitstoot is extern gecertificeerd en de eerste milieuproductverklaringen zijn al beschikbaar.
project_projet Niet uitgevoerd, maar wel inspirerend Niet alle projecten worden uitgevoerd, om tal van redenen. Ontwerpers weten dit beter dan wie ook. Ontdek het verhaal van de renovatie van het zwembad van Oostende, een van de weinige markante voorbeelden van het ‘brutalisme’ in Vlaanderen. Uiteindelijk belandde het renovatieproject in de rubriek ‘Library of dreams’ (1). Zwemmen op hoogte met uitzicht op zee Het zwembad van Oostende, ontworpen door de architecten P. Felix en J. Tanghe in de jaren ‘70, was sterk verouderd qua infrastructuur, technisch (er werd zeewater gebruikt) en qua gebruiksmogelijkheden. Het complex bestond uit twee hoofdvolumes in T-vorm. Om deze grote volumes in te passen in de complexe omgeving nabij het Thermae Palace werd de techniek van ‘fractalisatie’ toegepast. Dit bestaat uit het toevoegen van kleinere subvolumes, terrassen, trappen en hellingen. Met deze verfijningen probeerden de ontwerUn projet non réalisé, mais néanmoins inspirant Tous les projets ne se concrétisent pas, pour toutes sortes de raisons. Les concepteurs le savent mieux que quiconque. Découvrez l’histoire de la rénovation de la piscine d’Ostende, l’un des rares exemples marquants de brutalisme en Flandre. En fin de compte, ce projet de rénovation s’est retrouvé dans le chapitre « Library of dreams » (1). Nager en hauteur avec vue sur la mer La piscine d’Ostende, conçue par les architectes P. Felix et J. Tanghe dans les années 1970, était largement obsolète en termes d’infrastructures, de techniques (utilisation d’eau de mer) et d’usages. Le complexe se composait de deux volumes principaux en forme de T. Pour intégrer ces grands volumes dans l’environnement complexe du Thermae Palace, les architectes ont eu recours à la technique de la ‘fractalisation’, qui consiste à ajouter des sous-volumes plus petits, des terrasses, des escaliers et des rampes. Toutes Oostende Plaats_Localisation Farys / Stad Oostende Opdrachtgever_Maître d’ouvrage BEL architecten Architect_Architecte Ney & Partners Studiebureau_Bureau d’études Bron_Source : o.a; Ney & Partners Tekeningen_Dessins : BEL architecten – Ney & Partners eerste voorstel - integratie met bestaand zwembad _première proposition - intégration avec la piscine existante 12
pers het gebouw te integreren in het landschap. Het zwembad stond niet op de monumentenlijst maar de stijl (Engels Brutalisme) werd als uitzonderlijk waardevol gewaardeerd. In 2014 werd een wedstrijd uitgeschreven door Vlaams Bouwmeester via de Open Oproep formule. Het oude zwembad restaureren en een nieuw toeristisch attractiebad bouwen: dat was de moeilijke opdracht die de stad Oostende aan een aantal architecten voorlegde. BEL architecten en Ney & Partners waren een van de vier geselecteerde teams die een voorstel mochten uitwerken. Ze stelden voor om een chirurgische restauratie van het bestaande gebouw te combineren met de toevoeging van een recreatiezwembad in een zwevend volume gedeeltelijk boven het bestaande gebouw. Dit ambitieuze voorstel ging uit van het basisidee om de mogelijkheid te bieden om te zwemmen met uitzicht op het strand en de zee in de open lucht. Het zwembad moest een unieke attractie worden voor Oostende, een echt landmark. De structuur van het nieuwe buitenzwembad kon worden vergeleken met een paddenstoel waarin een schijf wordt ondersteund door een centrale kolom. Het zwembad zou 40 bij 40 m meten. De bodem van het zwembad was een topografisch landschap van diepere en ondiepere delen. In het midden voorzagen de ces améliorations avaient pour but d’intégrer le bâtiment dans le paysage. La piscine n’a pas été classée, mais son style (brutalisme anglais) a été jugé d’une valeur exceptionnelle. En 2014, un concours a été lancé par le Vlaams Bouwmeester par le biais de la procédure d’appel ouvert (Open Oproep). Restaurer l’ancienne piscine et construire une nouvelle piscine touristiquement attractive : tel était l’immense défi que la ville d’Ostende a proposé à plusieurs architectes. BEL architecten et Ney & Partners formaient l’une des quatre équipes sélectionnées pour élaborer une proposition. Celle-ci consistait à combiner une restauration chirurgicale du bâtiment existant avec l’ajout d’une piscine récréative dans un volume flottant partiellement au-dessus du bâtiment existant. Cette proposition ambitieuse est partie de l’idée de base d’offrir la possibilité de se baigner en plein air avec vue sur la plage et la mer. La piscine devait devenir une attraction unique à Ostende, un monument phare de la ville. La structure de la nouvelle piscine extérieure pouvait être comparée à un champignon dans lequel un disque est soutenu par une colonne centrale. La piscine devait mesurer 40 sur 40 m. Le fond de la piscine comprenait des sections plus ou moins profondes. Au centre, les concepteurs avaient prévu un ‘îlot’ servant bovenaanzicht op het zwembad en zee _vue du haut sur la piscine et la mer eerste voorstel - zicht vanop het strand _première proposition - vue de la plage 13
ontwerpers een ‘eiland’ met de ‘warme ingang’ naar het bad. Hierdoor kon een rijk spectrum aan zwem-ervaringen gecreëerd worden. Bovendien konden de spanten die het geheel ondersteunen een grotere hoogte krijgen naar het centrale steunpunt toe. Dit kwam overeen met de structurele logica, waarbij de grootste krachten optreden op het steunpunt. Het idee was om met een staalconstructie te werken. Het gebruik van staal bood het voordeel dat een relatief lichte constructie mogelijk is met grote overspanningen en uitkragingen. Bovendien konden de staalelementen zoveel als mogelijk geprefabriceerd worden in het atelier, waardoor een korte droge montage op de werf mogelijk was. Tragische afloop Het project van BEL architecten en Ney & Partners werd geselecteerd als voorkeursvoorstel, maar er werd een tweede ronde toegevoegd met het verzoek om een ‘extra ontwerpstudie’ uit te voeren. De hoofdvraag van de competitie bleef echter ongewijzigd en tweeledig: het uitbreiden van het wateroppervlak van het zwembad en het creëren van een attractiepool voor kusttoerisme. d’entrée chaude’ dans le bassin, l’objectif étant de créer un large éventail d’expériences de baignade. En outre, les fermes qui soutenaient l’ensemble pouvaient présenter une plus grande hauteur vers le point d’appui central, conformément à la logique structurelle selon laquelle les forces les plus importantes s’exercent au niveau du point d’appui. L’idée était d’utiliser une structure en acier. L’utilisation de l’acier présentait l’avantage de permettre une structure relativement légère avec de grandes portées et des éléments en saillie. En outre, les éléments en acier pouvaient être préfabriqués autant que possible dans l’atelier, afin de raccourcir l’assemblage à sec sur le site. Une fin tragique Le projet de BEL architects et Ney & Partners a été retenu comme proposition préférentielle, mais un deuxième tour a été ajouté, avec la demande de conduire une ‘étude conceptuelle supplémentaire’. La double finalité du concours restait quant à elle inchangée : étendre la surface de la piscine et créer un pôle d’attraction pour le tourisme côtier. eerste voorstel - vogelperspectief park met historische gebouwen _première proposition - parc à vue à vol d’oiseau avec bâtiments historiques. maquette van het eerste voorstel _maquette de la première proposition 14
Een tweede voorstel werd gedaan in 2015: Een nieuw openbaar zwembad bouwen gebruikmakend van de nabijgelegen en onderbenutte ruimte van de Koninklijke Villa en het terrein eromheen. Een gebouw dat ruimtelijke verbinding maakte tussen de Zeedijk en het Koninklijk park, met een ronde betonnen paddenstoel als dak. Begin 2016 koos de stad Oostende ervoor om de procedure van de Open Oproep te beëindigen. Kort daarna lanceerde het stadsbestuur een ontwerp- en bouwwedstrijd voor een nieuw zwembad op een nog andere, derde locatie. Door o.a. architectuurvereniging Archipel werd gepleit voor een renovatie en herbestemming van het brutalistisch gebouw tot bvb stadshal met stadspark eromheen. Afbraak werd in eerste instantie uitgesloten en verhinderd door de Vlaamse Overheid. Maar later werd toch een sloopvergunning afgeleverd niettegenstaand hevig protest. Eind 2023 was de sloop van het oude stedelijke zwembad volop bezig. “Er komt geen nieuw gebouw. Er komt een groene zone en we gaan niet op deze site bouwen.” verklaart het huidige stadsbestuur. Une deuxième proposition a été faite en 2015 : construire une nouvelle piscine publique en utilisant l’espace proche et sous-exploité de la Villa Royale et des terrains avoisinants. Le bâtiment devait établir une connexion spatiale entre la digue et le parc royal, avec un champignon rond en béton en guise de toit. Début 2016, la ville d’Ostende a décidé de mettre fin à la procédure d’appel ouvert. Peu après, l’administration communale a lancé un concours de conception et de construction d’une nouvelle piscine sur un troisième site, encore différent. L’association d’architecture Archipel, entre autres, a plaidé pour la rénovation et la réaffectation du bâtiment brutaliste en hôtel de ville, entouré d’un parc urbain. La démolition a d’abord été exclue et empêchée par l’Autorité flamande. Un permis de démolir a finalement été délivré, non sans susciter de vives protestations. À la fin de l’année 2023, la démolition de l’ancienne piscine municipale battait son plein. « Il n’y aura pas de nouveau bâtiment. Une zone verte va être aménagée et nous ne construirons pas sur ce site », a décrété l’administration communale actuelle. (1) ‘Library of dreams’ is een hoofdstuk uit het boek ‘Designing Building Structures by Ney & Partners’ (2022). (1) “Library of dreams” est un chapitre du livre “Designing Building Structures by Ney & Partners” (2022). https://ney.partners/bookshop www.copyrightbookshop.be tweede voorstel _deuxième proposition 15
ACIER.STAHL.STEEL 1964 Delta-Hainaut in Bergen (Mons) Op 18 juni 1964 werd in Bergen het nieuwe gebouw van Delta-Hainaut ingehuldigd dat onderdak biedt aan de verschillende provinciale technische diensten. Het is het werk van de Service technique des bâtiments provinciaux du Hainaut, onder leiding van architect R. Lavend’homme. Het originele ontwerp rust op drie stalen driepoten in de vorm van omgekeerde krukken en bestaat uit het kantoorvolume gevormd door een uitwendige gelijkzijdige driehoek in staalconstructie en een inwendige gelijkzijdige prisma in gewapend beton. Nieuw commercieel en administratief complex voor d’Ieteren De vroegere Etablissements D’Ieteren Frères S.A., algemene invoerders en verdelers voor België van motorvoertuigen van het merk Volkswagen, Porsche en Studebaker, hebben beslist om de bestaande installaties van hun maatschappelijke zetel, gelegen in de Maliestraat 50 in Brussel 5, te vervangen. Architect Réné Stapels ontwierp het project als volgt: Een gebouw, te gebruiken als technische ruimtes, showrooms, een werkplaats en een parkeergarage, met een gemengd staal-beton geraamte en geprefabriceerde omklede balken van het bedrijf Préflex, met vloeren van gewapend beton. En een geprefabriceerd, gestandaardiseerd gebouw met stalen skelet en stalen vloeren en dak, ondersteund door stalen kolommen, dragend op de onderbouw. Het bestaat uit een gebouw van vijf verdiepingen met een plattegrond van 15,82 bij 107,35 m. Ruimtelijk vakwerk Het ‘Unistrut’ ruimtelijk vakwerksysteem wordt voornamelijk gebruikt om daken te maken voor gebouwen met één verdieping die een grote open ruimte nodig hebben en al dan niet aanzienlijke oversteken hebben. De geboute verbindingen maken altijd aanvullingen, aanpassingen en eenvoudige demontage van de samenstellende delen mogelijk, zodat ze elders kunnen worden gebruikt. Het basissysteem bestaat uit slechts vijf gestandaardiseerde onderdelen. ACIER.STAHL.STEEL 1964 Delta-Hainaut à Mons Le 18 juin 1964 eut lieu à Mons l’inauguration du nouveau building Delta-Hainaut qui abrite les divers services techniques provinciaux. Oeuvre du Service technique des bâtiments provinciaux du Hainaut, sous la haute direction de M. R. Lavend’homme, Architecte en Chef-Directeur, le nouvel immeuble, de conception originale, est posé sur trois tripodes métalliques en forme de tabourets renversés. Il est constitué de deux parties distinctes : le volume des bureaux formé par un triangle équilatéral extérieur en construction métallique; et le prisme équilatéral interne réalisé en béton armé. Nouveau complexe commercial et administratif pour d’Ieteren Les Anciens Etablissements D’Ieteren Frères S.A., importateurs généraux et distributeurs pour la Belgique des véhicules automobiles Volkswagen, Porsche et Studebaker, ont décidé de remplacer les installations existantes de leur siège social, situé 50, rue du Mail à Bruxelles 5. Le projet est conçu, par l’Architecte Réné Stapels, comme suit : Un bâtiment à ossature mixte acier-béton d‘une part et à poutrelles enrobées préfléchies de la Société Préflex d’autre part avec planchers en béton armé ; est à usage de locaux techniques, de salons d’exposition, d’atelier et de parking. Et un bâtiment à ossature métallique, préfabriqué et standardisé avec planchers et toiture métalliques, qui repose par l’intermédiaire de colonnes métalliques sur l’infrastructure. Il est constitué par un bâtiment de cinq niveaux ayant en plan les dimensions de 15,82 sur 107,35 m. Les constructions à ossature spatiale Le système d’ossature spatiale ‘Unistrut’ convient en premier lieu pour la constitution des toitures de bâtiments à un étage, exigeant un grand espace libre de tout support et présentant, ou non, des encorbellements importants. Les assemblages boulonnés permettent toujours des additions, des adaptations et le démontage aisé des éléments constituants, en vue de leur utilisation en un autre endroit. Le système de base ne comprend que cinq éléments standardisés. 60 jaar geleden_il y a 60 ans 16 L’Ossature Métallique was vanaf 1932 het maandblad van het Centre belgo-luxembourgeois d’information de l’acier (CBLIA). In 1955 wijzigde de titel van het tijdschrift in ‘acier.stahl.steel’. Dit tijdschrift is de facto de voorganger van het huidige ‘info-steel’. _L’Ossature Métallique était depuis 1932, la publication du Centre belgo-luxembourgeois d’information de l’acier (CBLIA). En 1955, le nom de la revue change en ‘acier. stahl.steel’. Cette revue est de fait le prédécesseur de l’actuelle ‘info-steel’.
Bekleding in geëmailleerd plaatstaal De buitentoepassingen van geëmailleerd staal in de bouw zijn welbekend, vooral in de vorm van gevelpanelen. Dankzij onderzoek en de gecombineerde vooruitgang van koudvervormen en verglazen is er nu een nieuw materiaal beschikbaar voor architecten en bouwers: gevelbekleding van geëmailleerd plaatstaal. Het plooien of, nog beter, walsen (met de Yoder-machine) van koudgewalste stalen strips of platen heeft de ontwikkeling van het gebruik van dunne platen voor de productie van ‘gevelbekleding’ of industriële gordijngevels aangemoedigd. Plaatstalen voetgangersbruggen Voetgangersbruggen werden in het verleden voornamelijk gebouwd om kleine rivieren over te steken. Tegenwoordig zijn ze, in een iets andere vorm, vooral een middel om de dichtheid en snelheid van het moderne wegverkeer te counteren. Stalen voetgangersbruggen kunnen worden onderverdeeld in plaatconstructies, gewalste constructies en buisconstructies. Een esthetisch aantrekkelijk ontwerp is de holle caisson die het loopvlak zelf ondersteunt. Bungalow in Bokrijk Er is onlangs een elegante bungalow met stalen geraamte gebouwd in Bokrijk, naar een ontwerp van de Hasseltse architect F. Peeters. Op basis van de opdracht zocht de architect naar een eenvoudige oplossing gebaseerd op een persoonlijke opvatting van architectuur als synthese van functie, structuur en vorm. Het skelet werd, zoals een ‘Meccano’, volledig vanaf nul opgebouwd in de werkplaats. Daarna werd het gedemonteerd en gemetalliseerd. De wanden bestaan uit Glasal-sandwichpanelen (K = 0,78) en dubbele beglazing. De kasten voor de slaapkamers en keuken werden ook geprefabriceerd. Het ‘technische’ gedeelte, bestaande uit de keuken, bijkeuken, berging, wc, stookruimte, garderobe en badkamer, vormt een gesloten blok in het midden van het huis. Bardages en tôle d’acier émaillée vitrifiée Les applications extérieures de l’acier émaillé vitrifié dans la construction sont bien connues, particulièrement sous la forme de panneaux de façades. Aujourd‘hui, grâce aux recherches, grâce aux progrès combinés des techniques de profilage à froid et d’émaillage par vitrification, un nouveau matériau est mis à la disposition des architectes et des constructeurs : il s’agit du bardage en tôle d’acier émaillée vitrifiée. Rappelons que le profilage par pliage ou mieux encore par formage au galet (à la machine Yoder) de bandes ou tôles d’acier laminé à froid a favorisé le développement de l’utilisation de la tôle fine pour la fabrication de ‘bardages’ ou murs-rideaux industriels. Passerelles en tôle d’acier pour piétons Les passerelles pour piétons furent essentiellement construites dans le passé pour franchir de petits cours d’eau. A l’heure actuelle, et sous une forme quelque peu différente, elles constituent avant tout un moyen de parer à la densité et à la rapidité du trafic moderne sur les routes. Parmi les passerelles pour piétons construites en acier, il convient de distinguer les structures en tôle, celles en profils laminés et celles en tubes. Une forme de construction irréprochable du point de vue esthétique est celle du caisson creux supportant l’aire de foulée proprement dite. Bungalow à Bokrijk On vient de construire à Bokrijk un élégant bungalow à ossature en acier, d’après les plans de l’architecte F. Peeters de Hasselt. En fonction de du programme, l’architecte a recherché une solution simple basée sur une conception personnelle de l’architecture qui se doit d’être une synthèse de la fonction, de la structure et de la forme. L’ossature, tel un jeu ‘Meccano’, fut entièrement montée à blanc en atelier. Elle fut ensuite démontée pour la métallisation. Les murs sont constitués par des panneaux sandwich Glasal (K = 0,78) et un double vitrage. Les armoires pour les chambres et la cuisine furent également préfabriquées. La partie ‘technique’ comprenant la cuisine, l’office, la remise, le W.C., la chaufferie, le vestiaire et la salle de bains, constitue un bloc fermé au milieu de l’habitation. Meer weten_En savoir plus Vraag hier een van de artikels uit 1964 aan. Les articles complet de 1964 est disponible sur demande. jo.vandenborre@infosteel.be 17
renovatie_rénovation Mix van staal en hout voor eigentijdse renovatie In hartje Molenbeek kreeg de befaamde Brunfauttoren onlangs een nieuw jasje aangemeten. Het oude gebouw, dat gedateerd was en niet langer voldeed aan de huidige normen, werd gerenoveerd en zowel in de hoogte als de breedte uitgebreid, naar een ontwerp van architectenbureaus A229 en Atelier Dethier. Studie- en ingenieursbureau Ney & Partners was verantwoordelijk voor de ontwikkeling van de staalconstructie die nodig was voor de verbreding van de toren en de toevoeging van vijf extra verdiepingen. De Brunfauttoren, een echt baken aan de Brusselse skyline, belichaamt de functionalistische architectuur van de jaren 60-70 met zijn slanke rechthoekige silhouet. Het renovatieproject was erop gericht om dit karakteristieke silhouet te behouden en tegelijkertijd zoveel mogelijk Association acier-bois pour rénovation dans l’air du temps En plein cœur de Molenbeek, la célèbre Tour Brunfaut a récemment fait peau neuve. L’ancien bâtiment, vétuste et inadapté aux normes actuelles, a été rénové et agrandi en hauteur et en largeur, un projet signé par l’association des bureaux d’architectes A229 et Atelier Dethier. Le bureau d’études et d’ingénierie Ney & Partners s’est quant à lui distingué en développant la charpente métallique nécessaire pour l’élargissement de la tour et l’ajout des cinq étages supplémentaires. Véritable repère dans l’horizon bâti de la capitale, la tour Brunfaut incarne l’architecture fonctionnaliste des années 60-70, avec sa silhouette rectangulaire et élancée. Le projet de rénovation des bureaux d’architecture était axé sur la conservation de cette silhouette caractéristique, Renovatie van de ‘Brunfauttoren’ _Rénovation de la ‘Tour Brunfaut’ Rue Fernand Brunfaut 65, Molenbeek-Saint-Jean Plaats_Localisation Le Logement Molenbeekois, Molenbeek Opdrachtgever_Maître d’ouvrage Atelier 229, Ixelles et Atelier Dethier Architecture, Liège Architect_Architecte Ney & Partners, Bruxelles Studiebureau stabiliteit_Bureau d’études stabilité In Advance, Bruxelles Hoofdaannemer_Entrepreneur général Emotec, Puurs Staalbouwer_Constructeur métallique Ney & Partners, Emotec, Stendess InfoSteelleden_Membres InfoSteel Tekst_Texte : Joaquim Dupont Foto’s_Photos : François Lichtlé, acier-stahl-steel (p.20) Tekeningen_Dessins : A229 & Atelier Dethier Architecture 18
19
gelijkvloerse publieke ruimte vrij te maken voor de buurtbewoners. Renaud Van Espen, architect-vennoot bij A229: “Ons voorstel viel op, vermits alle andere bureaus hadden gekozen voor de realisatie van een aanpalend volume. Door de hoogte en breedte van het gebouw te vergroten, hebben we de bewoonbare oppervlakte van de toren flink opgekrikt: van 6.000 naar 11.000 m². Dit met behoud van hetzelfde aantal appartementen (98), die nu ruimer zijn en veel comfortabelere leefomstandigheden bieden.” Ingenieuze oplossing De teams van Ney & Partners stelden een complete engineeringsoplossing voor om de bestaande toren te kunnen uitbreiden: “We realiseerden een nieuwe lijn met extra funderingspalen op voldoende afstand en bouwden vervolgens nieuwe kolommen over de hele hoogte van het gebouw. Tot slot creëerden we boven in het gebouw een reeks verdiepingshoge ‘transferbalken’ om de lasten van de extra verdiepingen op te vangen”, vertelt tout en libérant un maximum d’espace public au sol pour les habitants du quartier, comme l’explique Renaud Van Espen, architecte associé au sein du bureau A229 : « Notre proposition s’est ainsi démarquée, tous les autres bureaux ayant opté pour un volume adjacent supplémentaire. En agrandissant en hauteur et en largeur, nous avons augmenté la surface habitable de la tour de 6000 à 11.000 m2, tout en conservant le nombre de logements, à savoir 98. Ils sont désormais plus spacieux et offrent des conditions de vie bien plus confortables ». Une solution ingénieuse Les équipes de Ney & Partners ont donc proposé une solution d’ingénierie complète pour pouvoir procéder à un agrandissement de la tour existante : « Nous avons réalisé une nouvelle ligne de pieux de fondations supplémentaire à distance suffisante, puis construit des nouvelles colonnes sur toute la hauteur du bâtiment. Enfin, au sommet du bâtiment, nous avons créé une série de poutres de transfert sur une hauteur d’étage, permettant de reprendre les charges des étages supplémenComplex Bourgemestre Edm. Machtens, 1965-1967. Architecte : J. Roggen Ingénieur-Conseil : M. Van Wetter Entreprise : Constructart Construction métallique : L. Leemans & Fils, Machelen situation existante bâtiment désossé/ structure métallique le ‘pont’: réhausse et élargissement 20
RkJQdWJsaXNoZXIy MzE2MDY=